De cruciale rol van een enterprise architect

Digitale transformatie is overal aanwezig, niet enkel bij citizens en gebruikers ervan, maar grotendeels in bedrijven en organisaties. Om te blijven meedraaien in deze VUCA wereld (volatility, uncertainty, complexity, ambiguity) en de snelheid van deze digitale revolutie bij te houden, hebben organisaties een continue vermogen nodig om digitaal te transformeren. Simultaan kunnen nieuwe businessmodellen en opportuniteiten ontgonnen worden en kan het potentieel van deze revolutie in haar voordeel ombuigen.

Het gevolg van deze ontwikkeling is dat organisaties hun operation model transformeren naar meer digitaal, meer design-focused en meer agile. Men positioneert het als een onderdeel van een ecosysteem.

Fundamentele veranderingen dringen zich op in elke vezel van de organisatie. Vanuit een enterprise architectuur benadering bekijken we de organisatie in diverse facetten om impact te maken en veranderingen in de juiste richting te sturen in functie van de bedrijfsdoelstellingen. Denk niet alleen aan de financiële aard hiervan, maar bekijk het purpose-driven: het reduceren van CO2 uitstoot door het verbeteren van mobiliteit, bijvoorbeeld.

De digitale competenties of IT capabilities die een organisatie nodig heeft om zich te wapenen in deze continue veranderende wereld kunnen in enge zin bekeken worden. Analyseer bijvoorbeeld welke applicaties of IT diensten noodzakelijk zijn om digitaal te transformeren.

In een bredere zin hanteert de enterprise architectuur een capability gebaseerde benadering. Meer specifiek gaan we op zoek naar welke business-en IT capabilities een organisatie nodig heeft om haar bedrijfsdoelstellingen te realiseren.

Vroeger werd de digitale transformatie omarmd door mooi gedesignde front-face portalen met achterliggend een focus op procesautomatisering, dit blijkt vandaag niet meer voldoende te zijn om de digitale trends aan te kunnen gaan.

Zonder nuancering kunnen we stellen dat technologie slechts voor 25% parten speelt in het succes van digitale business transformatie initiatieven. Om een bepaalde business capability in te richten en verbonden doelstellingen te realiseren spelen allerhande facetten binnen een organisatie een cruciale rol, o.a. de processen, organieke structuren en samenwerkingsmodi, informatiestroming, cultuur, ethiek en gedrag, vaardigheden, competenties en diensten, en applicaties en technologie.

Aangezien al deze verschillende facetten met elkaar in verbinding staan, staat enterprise architectuur als een management discipline hier in een ideale positie.

We dienen als organisatie een continue aandacht te hebben voor welke vaardigheden we dienen te ontwikkelen, niet enkel in functie van de werknemer, maar tevens in functie van de doelstellingen van de organisatie. Daarbij past een capability gebaseerde benadering waarbij we periodiek kunnen evalueren wat de maturiteit is en welke initiatieven we dienen te nemen om deze naar een hoger of gepast niveau te tillen. Niet enkel harde IT investeringsprojecten in het kader van digitale transformatie kunnen hieruit voortvloeien, maar tevens organisatie veranderingen, opleidingstrajecten, en veel meer. Een juiste combinatie van kennis, vaardigheden en gedrag is hier aangewezen, en dient ook zo opgenomen te worden in gewenste functieprofielen of persoonlijke groeitrajecten.

Als solide onderbouw voor digitale transformaties en de onvermijdelijke digitale innovaties, heeft elke veelbelovende organisatie alle belang bij een goed gedefinieerde architectuur. Een goede voorbereiding en accurate aanpak om snel te schakelen en te connecteren biedt een klare garantie op overleven en innoveren.

Een organisatorische transformatie en digitalisering moeten simultaan verlopen. De introductie van een nieuwe bedrijfsarchitectuur, ontwikkeld door de gebundelde krachten van de enterprise architect en het management, dient lijnrecht verband te houden met de nieuwe realiteit van business modellen, processen en structuren.

Ten tweede mag men niet vergeten dat de functie van een enterprise architect onderdeel uitmaakt van het collectieve leiderschap binnen een organisatie. Daarnaast mag ook de individuele werknemer niet vergeten worden, zij kunnen als bepalende factor op welslagen in het plan opgenomen worden en zich flexibel opstellen wanneer de organisatie de juiste steun en omkadering biedt. De combinatie van een voorbeeldig leiderschap en het welzijn en competenties van de werknemers etaleren de visie en missie van een succesvol bedrijf.